امروزه روابط اجتماعی مردم به اشکال و از طریق ابزار گوناگون صورت می پذیرد و دائما تحت تأثیر نیز قرار می گیرد. این تحولات به گونه ای است که نقش انسان در اکثر موارد به ماشین واگذار شده و کم کم به خود او نیز به شکل یک ماشین نگریسته می شود که این امر در جوامع متفاوت سبب تضعیف بیش از پیش روابط چهره به چهره و دوری از تجربه حس مکان، زمان و فضا شده است. از طرفی فضاهای عمومی موجود در شهرها نیز تحرک و پوی...

در دوره معاصر روش های مختلفی برای تحلیل فضای معماری به کار گرفته شده است. روش اسپیس سینتکس که در فارسی به «نحو فضا» ترجمه شده است، قرابت موضوعی و مفهومی به شیوه دسته بندی واژه ها در ادبیات دارد که آن را نحو می نامند. مطابق نظریه چیدمان فضایی، ترتیب قرارگیری فضاها در کنار یکدیگر، تأثیری مستقیم بر نحوه استفاده از فضاها دارد. روش اسپیس سینتکس، بیشتر در حوزه شهرسازی به کار گرفته می شود، اما از آنجا...

یکی از دستاورد­های تکنیک های نحو­ فضا1جهت تحلیل­ روابط فضایی ساختمان ها، ترسیم نمودار توجیهی می­باشد. هدف این پژوهش نمایش نحوه استفاده از تکنیک چیدمان فضا در تحلیل روابط خاص معماری کاروانسرا­های ایرانی می­باشد. «امنیت» و «دسترسی» از مهم ترین فاکتورها در خلق روابط فضایی کاروانسراهای ایران محسوب می­شوند. این عوامل با ترسیم نمودار­های توجیهی چندین نمونه از کاروانسرا­های قزوین و کاشان مورد مطالعه ق...

در اندام خانه­های سنتی، به دلایل گوناگونی، گشایش (فضای باز) ایجاد می شده که از جملۀ آن ها می توان به عواملی چون شرایط اقلیمی­، مناسبات فرهنگی و اجتماعی، و... اشاره کرد. امّا به نظر می­رسد عوامل دیگری نیز در ایجاد این گونه فضا­ها در کالبد خانه نقش داشته­اند. از جمله دلایل مهم در ایجاد چنین فضاهایی، در پیکره­بندی خانه­های سنتی ایران، پیشامدهای عملکردی ـ فضایی است، این موضوع می تواند تأثیر بسزایی ب...

پژوهش حاضر به قیاس تحلیلی پیکره بندی فضایی خانه های بومی در نمونه بُشرویه در جنوب خراسان در دوره های صفویه، قاجار، پهلوی و بعد از انقلاب پرداخته است. در این پژوهش فرض بر این است که پیکره بندی فضایی خانه که تا اوایل پهلوی دارای تداوم و استمرار بوده از اواخر این دوره دچار تغییرات شگرفی شده است. این تحقیق از گونه پژوهش موردی با استفاده از روش تحقیق ترکیبی شامل روش های توصیفی، تحلیلی و در نهایت استد...

هدف از انجام این پژوهش بررسی نقش دسترسی بصری و فیزیکی در فضاهای باز مجتمع‌های مسکونی و نقش آنها در تامین امنیت آن محیط است. پیرامون موضوع مطروحه، سه الگوی فضای باز در مجتمع‌های مسکونی در نظر گرفته شد که شامل"الگوی حیاط مرکزی"،"الگوی خطی یا ردیفی"‌ و"الگوی بلوک‌های پراکنده" است. ابزار ارزیابی در این پژوهش، تئوری نحو‌فضا است. فرایند این پژوهش به این صورت انجام می‌شود که در ابتدا فاکتورهای مؤثر بر...

جامعه ایران دوران گذر از جامعه سنتی به مدرن را بسیار سریع و بدون ایجاد زیرساخت­های لازم به ویژه در حوزه­ی ساخت­وساز تجربه نموده است؛ در این دوره تغییرات ساخت­وساز ناشی از تقلید شکل و بدون در نظر گرفتن مفاهیم متناسب با شرایط جامعه می­باشد و خانه به عنوان اولین سرپناه بشر، منعکس­کننده­ی بیشترین تأثیرات فرهنگی، اجتماعی و اعتقادی خواهد بود. مقالة حاضر سعی در ادراک «عرصه­بندی فضاهای خانه» با استفاده...

استفادة فراگیر افراد از فضا به‌منظور فعالیت‌های اختیاری و اجتماعی بیانگر میزان موفقیت فضاهای شهری است. الگوهای استفاده از فضا شامل الگوهای مکث و حرکت استفاده‌کنندگان، عوامل تعیین‌کنندة کارآمدی این فضاها محسوب می‌شود. بررسی رابطة پیکربندی فضایی و الگوهای رفتاری استفاده‌کنندگان نشان می‌دهد این عوامل از ساختار فضایی بستر پیرامونی فضا و میدان‌های دید ناشی از پیکربندی فضا متأثر هستند. در این میان، ک...

پژوهش حاضر به تحلیل رابطه متقابل بین پیکربندی فضایی، عمق فضا، روابط فضای معماری در ادراک حریم، جهت شناسایی الگوی پنهان و ساختار اجتماعی ارتباطات در یکی از مجتمع های مسکونی معاصر در تبریز، می پردازد. "عمق"، "هم پیوندی" از پارامترهای بسیار مهم در ادراک حریم می باشند که به کمک ترسیم نمودارهای توجیهی و خروجی متغیرهای عددی در نرم افزار تخصصی نحو فضا مورد مطالعه قرار گرفته اند. تکنیک نحو فضا در واقع ...